درسی از مهندسی اعداد از یک قاچاقچی معروف

اکثر مردم و مسئولان در آمریکا و مکزیک ترجیح می‌دهند از درآمد رافائل حرف نزنند. زمانی که از سالیوان (رییس OFAC) در سال ۲۰۱۳ پرسیدند: آیا او واقعاً یک میلیاردر است؟ پاسخ داد: «اگر فردا بنویسید که او یک میلیارد است من به شما درخواستی برای تصحیح خبرتان نخواهم داد!». از سال ۱۹۸۵ به زندان رفت و قرار بود ۴۰ سال در زندان باشد. در سال ۲۰۱۳ شایعه‌ای مطرح شد که او به دولت مکزیک وعده داده که در ازاء تعدیل حکم زندانش از ۴۰ سال به ۲۸ سال، حاضر است ۸۰ میلیارد دلار به دولت مکزیک کمک کند. شایعه همه جا منتشر شد و بسیاری از مسئولان این شایعه را تکذیب کردند. البته چند ماه بعد دادگاه مجددی تشکیل شد و حکم او تعدیل و نهایتاً آزاد شد. امروز معلوم نیست رافائل کجاست اما دولت آمریکا از ۵ میلیون دلاری که برای اطلاع از محل پنهان شدن او اعلام کرده نتیجه‌ای نگرفته است!

از میان همه‌ی داستان‌هایی که از دوران زندان رافائل کارو کوینترو نقل می‌شود، در کنار حوض ماهیان استوایی و دیوارهایی که با فرش پوشیده شده و تلویزیون و موبایل و …، یک داستان مدیریتی جالب هم وجود دارد. او که زندان را برای خود و حدود ۲۵۰ نفر از اطرافیانی که آنجا بودند به یک اداره‌ی فعال تبدیل کرده بود و تمام کسب و کارهایش را از داخل آنجا مدیریت می‌کرد، قانون جالبی داشت:

وقتی برایش گزارشی ارائه می‌شد همیشه می‌گفت بالای برگه بنویسید که «این گزارش چند رقمی است». مثلاً گزارشی که راجع به یک بحث ۲۰۰ میلیون دلاری یا ۴۰۰ میلیون دلاری یا ۷۰۰ میلیون دلاری باشد به هر حال یک گزارش ۹ رقمی است! یا گزارشی که در مورد یک بحث هزار دلاری یا پنج هزار دلاری یا نه هزار و پانصد دلاری نوشته شده به هر حال یک گزارش ۴ رقمی است.

این نوع شمارش را در دو جای دیگر هم می‌شنوید. یکی در ادبیات روزمره‌ی آمریکایی. وقتی در کتاب‌ها و مجلات می‌نویسند: «چه کنیم تا یک درآمد ۷ رقمی داشته باشیم» و همینطور در ادبیات مهندسی.

در کلاس‌های طراحی مهندسی، همیشه از دانشجویان خواسته می‌شود که «مقیاس» را بیاموزند و درک کنند:

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که یک تلویزیون در طول عمر خود چند ساعت روشن است؟ شاید نتوان گفت که تلویزیون روزانه در یک خانه ۴ ساعت روشن است یا ۸ ساعت. شاید نتوان گفت که تلویزیون ۲۹۰ روز روشن است یا ۳۶۵ روز. شاید نتوان گفت که تلویزیون قرار است ۵ سال کار کند یا ده سال. اما می‌توان گفت که عمر تلویزیون (بر حسب ساعت) ۵ رقمی است.

این را مقایسه کنید با مدت زمان حرف زدن شما با یک گوشی موبایل (در تمام مدت عمر گوشی) که در هر حالت معمولاً ۴ رقمی است.

این را مقایسه کنید با عمر انسان که (بر حسب ساعت) ۶ رقمی است.

و همه‌ی این اعداد را مقایسه کنید با عمر کره‌ی زمین (بر حسب ساعت) که ۱۴ رقمی است.

ممکن است ما در تخمین زدن چندان قوی نباشیم یا اساساً اطلاعات کافی در دسترس نداشته باشیم. اما اگر در تعداد ارقام، یک عدد جابجا حساب کنیم، نتیجه محاسبه را ده برابر بزرگتر یا کوچکتر کرده‌ایم.

بنابراین خوب است مثلاً به خاطر داشته باشیم که مجموع درآمد ایران از نفت در صد سال اخیر، ۱۳ رقمی بوده (دلار). درآمد سالانه‌ی نفتی ما طی ۱۰ سال اخیر همواره ۱۱ رقمی بوده است.

درآمد سالانه ترکیه از توریسم ۱۱ رقمی است.

درآمد صادرات فرش ایران ۹ رقمی است.

بودجه‌ای که در آمریکا سالانه صرف تبلیغات می‌شود ۱۲ رقمی است.

وقتی که بدانیم – مثلاً بر اساس آمار گمرک در سال ۹۱ – واردات جاروبرقی ۷ رقمی، واردات تلویزیون ۸ رقمی و واردات یخچال ۹ رقمی و واردات خودرو ۱۰ رقمی است، بهتر می‌توانیم ساختار واردات کشور را در لوازم خانگی درک کرده و تاثیر سیاست‌گذاری‌های وارداتی دولت بر بخش‌های مختلف ساختار اقتصادی را برآورد کنیم.

بسیاری از اظهار نظرهای مدیران، زمانی طنزآمیز یا غیرمنطقی می‌شود که آنها «مقیاس» را اشتباه می‌کنند. همینطور بسیاری از تلاش‌های ما زمانی خسته‌کننده و بی‌نتیجه می‌شود که ما فراموش می‌کنیم که تا تغییری در تعداد ارقام درآمد و هزینه به وجود نیاید عملاً اتفاق جدی روی نخواهد داد.

زمانی که از استراتژی حرف می‌زنیم،‌ در مورد تصمیم‌هایی صحبت می‌کنیم که تغییر در مقیاس (تعداد ارقام) ایجاد کنند. در غیر این صورت، عملاً با تغییرات جزئی سرگرم هستیم.

دوستان آنقدر آسان از اعداد سخن می گن که یادشون رفته شمردن از یک تا یک میلیارد در هر ثانیه یک عدد حدود ۳۱ سال طول می کشه! خواستید با ماشین حساب محاسبه کنین

«اگر هدف از نگارش، آموزش باشد» برای ماندگاری بیشتر مفهوم در ذهن خواننده، می‌توان چند مثل هم جنس را هم افزود. مثلاً اینکه یک میلیارد قوطی نوشابه روی هم به چه ارتفاعی می‌رسد یا یک صف یک میلیاردی از انسانها چقدر طویل خواهد بود یا …

این اعداد را در کنکور و ساعت مطالعه و تراز و.. بدست بیارید.

منبع : ریاضی صد