تفکر پویا در مطالعه ی کنکور

آیا سوال زیست اول دبیرستان یادتون هست که گفته بود در چه ساعتی از روز بیشترین تولید سبزینه را داریم؟ یا توجه کرده اید زمانی که برای اصلاح رابطه با یکی از دوستانی که رابطه اش با شما به هم خورده قدم بر می دارید وضعیت بدتر میشه؟

نگرش سیستمی و جامع با دینامیک سیستم ها ترکیب می شود. از جدید بودن این واژه ها نترسید. چون که رشته ی دانشگاهی بنده (حامد دلیجه) مهندسی صنایع گرایش سیستم بود. سعی میکنم موضوعات جالب و کاربردی این حوزه را به زبان کنکوری بیان کنم. چون واقعا نگرش وسیعی به آدم میده که باعث میشه کیفیت زندگی بهتری را داشته باشیم.

در مورد سوال اول زیست درسته ما ساعت ۲ بعد از ظهر بیشترین تابش آفتاب را داریم ولی چون فرآیند تولید سبزینه زمان بر هست و لذا بیشترین تولید سبزینه را حدود ساعت ۴ عصر داریم.

به عکس توجه کنید. یک استخر که ورودی و خروجی آب دارد. یک مقدار آب هم داخل استخر وجود دارد. تصور کنید زمان جهان هستی متوقف شود، حالا به این پرسش ها پاسخ دهید: چه تغییری در «جریان آب ورودی» و «جریان آب خروجی» و «مقدار آب استخر» ایجاد می‌شود ؟

خب جواب سوال خیلی ساده هست. حجم آب داخل استخر ثابت می ماند. جریان ورودی و خروجی هم صفر می شود.

به چیزهایی مثل «میزان آب استخر و «جمعیت یک کشور، پارامتر انباشته و به مواردی مانند «جریان آب ورودی در هر روز» یا «جریان آب خروجی در هر روز» یا «مرگ و میر سالیانه»  پارامترهای جریان گفته می‌شود.

شاید شما بگویید آقای دلیجه این ها مسائل بدیهی هستند و اصلا جه ربطی به درس خواندن و کنکور و کیفیت زندگی دارند؟

پارامترهای جریان باید در یک بازه ی زمانی تعریف بشوند. تعداد تولد شهر تهران در یک ماه- تعداد تست های زده شده ریاضی در ۳۰ دقیقه – تعداد صفحات مطالعه شده زیست شناسی در دو ساعت و…

ولی«پارامتر‌های انباشته» را می توان در یک لحظه تعریف کرد: تعداد جمعیت کشور در همین لحظه. میانگین تراز قل چی من تا الان و…

پارامترهای انباشته در واقع مانند فراوانی تجمعی درس آمار و مدل سازی هستند.  نتایجی از کل گذشته ی ما تا این لحظه!

اینکه میانگین تراز قلم چی شما چقدر است تابع تک تک تراز های قبلی شماست و خود اون تراز ها تابع نحوه ی مطالعه و تست حل کردن شما در آن زمان مربوطه و….

نکته ای که هست پارامترهای انباشته را نمی توان در یک لحظه تغییر داد و خب حتما خودتان هم میدونید.

آیا این توضیحات اینقدر مهم هست؟؟ آیا میخوای به مطالعه این مقاله ادامه بدی؟ بله خیلی مهم هست.حتما ادامه بدهید.

 

پارامترهای جریان را میتوان با اراده کردن یک دفعه ای یا(اجبار، پیشنهاد، جوگیرشدن و..) تغییر داد ولی پارامترهای انباشته را نمیتوان فورا تغییر داد.

 

«اعتماد کردن به یک دوست» از نوع پارامتر انباشته می باشد. اعتماد یک دفعه و آنی به وجود نمی آید. وقتی قول می دهی و انجام می دهی به استخر اعتماد آب اضافه می کنی و اگر خیانت بزرگی بکنی یک تانکر آب استخر را خالی می کنی و….

به مثال های زیر توجه کنید:

۱) دختری به مادر خود می گوید: مامان تو بهم اعتماد نداری؟ چرا؟ یعنی چی؟ تو باید به دخترت اعتماد کنی. دلیل اعتماد نکردن تو چیست؟در این مثال دختر فراموش کرده که اعتماد همان آب استخر هست و پارامتر انباشته هست که نمیشه در یک لحظه تغییرش داد.

۲) تو صف مدرسه مدیر مدرسه میگه : اگر از امروز به بعد گوشی هاتون را کنار بگذارید و شروع کنید به درس خواندن معدل و نمرات شما خیلی بالا میره و… در این مثال مدیر فراموش کرده علاقه به درس و ترک عادت های بد یک پارامتر انباشته هست.

۳) ایرانی هایی که منتظر بودند بعد از یک سال مشکل تورم کشور حل شود، فراموش کرده اند که  تورم پارامتر انباشته ای است که در طی چندین سال شکل می گیرد.

۴) فرض کنیدشما از رابطه ی والدین خود ناراضی هستید و از امکاناتی که برای شما فراهم می کنند دلی پر دارید.

هفته ی آینده پدر برای شما یک گوشی می خرد و یک چرخی هم تو پارک می زنید. ماه بعد باز رابطه بد میشه و پدر میگه من هرکاری میکنم شما از من ناراضی هستید و… درحالی که با گوشی خریدن و پارک بردن فقط یک پارچ از اقیانوس بی کران نارضایتی فرزندش خالی کرده است..

۵) یک کنکوری که عربی کنکورش در سطح پایین است، انتظار دارد که بعد از ۱ ماه برنامه ریزی و خوب درس خواندن درصد عربی به بالای ۵۰ برسد؛ در حالی که درصد یک درس از نوع “پارامتر انباشته” می باشد که در طول زمان و با تمرین مستمر ارتقا می یابد.

 

۶) مدرسه ی خودتان را تصورکنید  که برای بهبود سطح دانش فیزیک دبیرستان در سطح شهر شما، کلاس آمادگی المپیاد فیزیک برگزار کند و بعضی از دانش آموزان خاص شناسایی شده و امکان حضور در کلاس های فوق برنامه پیدا می کنند.

پارامتر انباشته: رشد دانش فیزیک دبیرستان
پارامتر جریان: برگزاری کلاس های آمادگی المپیاد برای تعداد محدودی از دانش آموزان

۷) حامد دلیجه ازدواج کنه، آدم میشه!
۸)این دولت عوض شه، کشور بهشت میشه.
آدم شدن(شعور،سلامت روانی یا هرچی) یک پارامتر انباشته ست

۹) در بحث های معنوی نیز صادق است: کسی که با سنگین کردن برنامه معنوی خودش برای مدت زمانی کوتاه تصمیم داره رشد معنوی بالایی داشته باشد. رشد معنوی از نوع پارامتر انباشته هستش.

باید درس خواندن را هم یک متغیر انباشته دانست. دانش آموزی که تا الان عادت به مطالعه نداشته است  وقتی پس از زمان کمی درس خواندن خسته میشود و شاکی می شود  که من چیزی یاد نمیگیرم . من استعداد ندارم. من مشاور میخوام و…در اصل به انباشته بودن امر یادگیری توجه نکرده است.هرچه ما بیشتر مطالعه کنیم مغز ما بازترشده و مطلب را سریع فرا می گیرد و همچنین فردی که مطالعه ی کمی داشته کلی پیش نیاز را ممکن است بلد نباشید پس طبیعی هست موضوع زودجا نیفتد. ولی می توان ساعات مطالعه و مقدار زمان صرف شده برای یادگیری را به عنوان یک متغیر جریان در نظر گرفت.

..

درنظرات بنویسید:

مثال هایی را بنویسید که افراد پارامترهای انباشته و جریان را به اشتباه تصور می کنند.

مهندس حامد دلیجه ۱۵ اردیبهشت ۹۴

ریاضی صد

۰۹۳۸۳۳۵۰۹۸۳